Osmanlı yemek tariflerinin bulunduğu ilk yemek kitabı, 15. yüzyılda Mehmed bin Mahmud Şirvani tarafından Arapça’dan çevrilmiş olan “Kitabü’t-Tabih” adlı eserdir. Osmanlı beslenme alışkanlığının temel öğeleri, 15-17.yy’larda et, pirinç, şeker ve tereyağıdır. 17.yy’ın ortalarından başlayarak, Amerikalı sebzelerin üretiminin yaygınlaşması, bu yeni sebzelere dayalı bir damak tadının gelişmesi, Arap ve Antik mutfakların izleri ve yeni kültürel, ekonomik ve sosyal gelişmelerin etkisiyle değişip gelişir. Bugün sözü edilen Osmanlı mutfağı ise 18.yy boyunca yaşanmış gelişmeler sonucunda oluşmuştur.
Saray mutfak kültürünün oluşumunda etkili öğeler şunlardır:
- Orta Asya göçer kültürünün etkileri. Buğday, et, süt kullanımı.
- İran ve Arap etkisi.
- Yakın çevre kültürlerinden etkilenme. Osmanlının kuruluşu sırasında Anadolu’da bulunan diğer Müslüman hanedanlıklar ve Bizans ile etkileşimi.
- Fetihlerin etkisi.
- Hanedan soyu da dahil Osmanlı üst tabakasının Müslüman veya Hristiyan beylerinin kızlarıyla yaptıkları evlilikler yoluyla yemek kültüründe yaşanan etkileşim.